Sport Toekomstverkenning: uitdagingen voor de sport

Welke maatschappelijke veranderingen beïnvloeden de sport in Nederland? Waar gaat het heen met de sport tussen nu en 2040? Welke kansen, maar ook keuzes biedt dit voor de sportsector en het sportbeleid? Deze vragen staan centraal in de Sport Toekomstverkenning ‘Een sportiever Nederland’ die werd uitgevoerd door het RIVM en het SCP, op verzoek van het ministerie van VWS.

Bij gelijkblijvend sportbeleid kan Nederland in 2030 voor flinke uitdagingen komen te staan, zo stellen de auteurs. De kans is groot dat top- en breedtesport verder uit elkaar groeien. Nederland wordt mogelijk voorbijgestreefd op ranglijsten en medailleladders; voor de supporters is er dan minder te juichen. Tegelijkertijd brengen technologische ontwikkelingen sportbeleving dichterbij, zoals Virtual en Augmented Reality. Voldoende lichaamsbeweging lijkt in 2030 nog niet vanzelfsprekend. Klassieke sportverenigingen kunnen onder druk komen te staan door minder leden en vrijwilligers. Moderne sportverenigingen bieden kansen voor het bevorderen van sociale participatie en gezondheid.

Welke van deze uitdagingen het belangrijkste is, hangt af van het perspectief op sport. Sport spreekt veel mensen aan, om verschillende redenen. Sommigen gaat het vooral om het verenigingsleven, anderen willen graag bewegen voor de gezondheid. Weer anderen vinden presteren belangrijk, en tot slot is er een groep die vooral wil meeleven met topsporters. Juist die diversiteit in perspectieven – in de Sport Toekomstverkenning samengevat als meedoen, bewegen, presteren en meeleven – maakt sport bijzonder.

Rekening houden met perspectieven

In de beleidsvorming voor toekomstig sportbeleid kan het handig zijn om rekening te houden met deze verschillende perspectieven op sport. Dat is nu niet altijd het geval. In het sportbeleid van veel Nederlandse gemeenten staan vooral meedoen en bewegen centraal, met als achterliggende doelen meer sociale participatie en een betere gezondheid van burgers. Topsport speelt een bescheiden rol, sportevenementen alleen bij de grotere steden. Op internationaal niveau, bij mondiale sportorganisaties en mediabedrijven is het precies andersom. Daar gaat het naast topsport vooral om financiën, entertainment en kijkcijfers. Sociale participatie en aandacht voor gezondheid krijgen daar juist beperkt aandacht. Op deze wijze lijkt de sportwereld steeds meer in een spagaat terecht te komen.

Goede voorbeelden

De Sport Toekomstverkenning signaleert ook tientallen projecten waarin meerdere perspectieven tegelijkertijd worden aangesproken. Zo helpt een expertisecentrum in Almere kinderen en jongeren bij het ontdekken en verder ontwikkelen van hun beweeg- en sporttalenten. Ieder op zijn eigen niveau, dus inclusief topsport. En tijdens de Olympische Spelen in Rio de Janeiro konden mensen op het strand van Scheveningen zelf Olympische sporten beoefenen, om daarna samen op een groot scherm mee te leven met de sporters in Rio.

Discussietool

De Sport Toekomstverkenning verkent de toekomst van sport en bewegen in Nederland en is bedoeld om gedachten over de toekomst van sport en bewegen te scherpen en discussies te verhelderen en te ondersteunen. Het is uitdrukkelijk geen voorspelling. De verkenning is opgesteld voor ministeries en landelijke sportorganisaties, verenigingen, gemeenten en andere belanghebbenden. De uitkomsten helpen hen om samen met hun achterban discussies te voeren over de toekomst. De Sport Toekomstverkenning is een product van Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport. Het projectteam heeft samengewerkt met experts en betrokkenen uit het veld van sport en bewegen.

De volledige publicatie is te lezen via www.sporttoekomstverkenning.nl.

De belangrijkste resultaten van de Sport Toekomstverkenning zijn samengevat in een animatie.

Geplaatst op: 12 september 2017