Als VSG houden we gemeenten graag op de hoogte van de ontwikkelingen rondom de nieuwe Zwemwaterwet, die op 1 januari 2025 in werking is getreden. We zien dat veel zwembaden moeite hebben om aan de nieuwe wetgeving te voldoen. Daarom werken we intensief samen met onze partners binnen de zwembadbranche en hebben we regelmatig overleg met het ministerie en de betrokken departementen. Ons doel is om gezamenlijk te komen tot een werkbare situatie voor de zwembaden.
Betreft: Update na brandbrief aan minister Madlener november 2024
Afzender: Verenigde Technici in de Zwembranche (VTZ) 4 september 2025
Beste medeondertekenaars, beste Zwembadbranche,
In de laatste weken van het buitenbadseizoen zijn de zwembaden in de regionale en nationale media opgedoken, helaas niet op een positieve manier. Alles had te maken met de Omgevingswet en de nieuwe parameters. We hebben samen met jullie eind 2024 een brief aan minister Madlener gestuurd en ik wil jullie bij deze graag bijpraten over alles wat sinds het schrijven van die brief gebeurd is.
Nasleep van de brief
Hoewel het ministerie in eerste instantie aangaf dat de Zwembadbranche dit toch zelf moest oplossen samen met het bevoegd gezag, is er achter de schermen goed overlegd. Uitkomst van dit overleg is de oprichting van de expertgroep VGT (vergunningverlening, toezicht en handhaving, Gezondheid en Techniek). De expertgroep VGT is eind juni 2025 voor het eerst bij elkaar gekomen. Helaas ging het oprichten van de expertgroep langzamer dan we gehoopt hadden en konden we tijdens het technisch congres van 4 juni in Houten hier nog maar weinig over vertellen. Tijdens de eerste twee overleggen van de Expertgroep VGT is vooral aandacht besteed aan de werkwijze en het projectplan van aanpak. Op 4 juli hebben we met een selecte achterban het concept projectplan van aanpak voor de expertgroep VGT besproken en van commentaar voorzien. Dit commentaar is tijdens het tweede overleg van de expertgroep op 21 juli ingebracht. Inmiddels is in de vakantieperiode het definitieve projectplan van aanpak voor de Expertgroep VGT afgerond en gaan we nu echt inhoudelijk aan de slag. In de bijlage van deze mail vind je het definitieve projectplan van aanpak en een informatieblad over de expertgroep. Beide documenten mogen gedeeld worden buiten deze groep.
Proportioneel handhaven
In de aanloop naar de opstart van de expertgroep heeft het bevoegd gezag brieven naar alle zwembaden gestuurd met daarin uitleg wat te doen bij afwijkingen. Ook is hier tijdens het technisch congres van 4 juni uitvoerig aandacht aan besteed. Toezegging van het bevoegd gezag was om proportioneel te handhaven. Dit betekent dat zwembaden alleen gedwongen worden te sluiten als ze te weinig doen om de gezondheid en veiligheid van de gebruikers te beschermen. De vraag van het bevoegd gezag was ook om bij afwijkingen een plan van aanpak op te stellen (voor elk zwembad en elke afwijking) en dit plan van aanpak met het bevoegd gezag te bespreken. Een dergelijke werkwijze geeft het bevoegd gezag de ruimte om samen met de betreffende badhouder te zoeken naar oplossingen om het bad zo lang mogelijk open te houden, tenzij de overschrijdingen buitensporig zijn en de badhouder onvoldoende maatregelen neemt.
Plan van aanpak bij afwijkingen
We zien dat de badhouders die werken via de voorgestelde werkwijze (opstellen van plan van aanpak en bespreken met bevoegd gezag) minder met sluitingen bedreigd worden dan badhouders die afwijken van deze werkwijze. Het advies blijft daarom ook om als volgt te handelen bij elke afwijking bij elk bassin:
- Neem actie zodra de afwijking bekend geworden is. Maak hiervan een melding in je logboek
en begin met onderzoek naar de oorzaak van de afwijking. Maak hierbij gebruik van je eigen
kennis, maar je kunt ook een externe expert vragen mee te denken. - Neem maatregelen om de afwijking te herstellen. Ook hier mag je zelf maatregelen verzinnen of hulp vragen bij een van de experts. Soms kan het even duren voordat een technische maatregel bij het zwembad geïnstalleerd is en dat deze ook effectief werkt. Voor de tussentijd kan gedacht worden aan maatregelen om de gezondheid en veiligheid van de gebruikers te beschermen.
- Maak een tijdplanning van onderzoek naar oorzaak, maatregelen om afwijking te herstellenen mijlpalen om dit te monitoren.
- Hou de voortgang van bovenstaande punten bij in het logboek en overleg tijdig met bevoegd gezag van welke punten zij op de hoogte gehouden willen worden. Neem dus in een vroeg stadium al contact op met het bevoegd gezag en wacht niet tot er een volgende afwijking bijgekomen is.
- Communiceer met bevoegd gezag en eventuele gebruikersgroepen binnen je zwembad over de afwijking, de voortgang en de resultaten.
Technische maatregelen
Er zijn het afgelopen jaar veel technische maatregelen bij zwembaden gerealiseerd, van extra water verversen tot verschillende proefopstellingen. Graag blijven wij centraal op de hoogte van dergelijke ontwikkelingen en zijn we vooral geïnteresseerd in die gevallen waar verwacht werd dat een maatregel zou werken, maar waar in de praktijk gebleken is dat dat niet het geval is. Graag willen we de kennis van experts beschikbaar stellen om dergelijke gevallen nader te onderzoeken en daar lering uit te trekken voor de hele Zwembadbranche. Ken je een dergelijke situatie, laat het ons weten.
Planning voor komende half jaar
Inmiddels volgen we de planning van de expertgroep. Het eerstvolgende overleg op 16 september gaat over de nieuwe parameters en de beschikbare technieken om deze onder controle te krijgen. Tijdens het overleg willen we de eerste aanzet opstellen voor de kennisbank welke gereed is aan het eind van het traject in februari 2026. Afgelopen week hebben een aantal experts een eerste aanzet gemaakt voor de beschikbare technieken en dit document is vervolgens aangeboden aan de werkgroep zwembaden van de Wateralliance. De Wateralliance is medeondertekenaar van de oorspronkelijke brief aan de minister en is een vereniging van bedrijven die verschillende technieken aan zwembaden leveren. De vraag aan de werkgroep zwembaden is om deze week inhoudelijk te reageren, zodat dit stuk maandag 8 september als agendastuk aan de expertgroep VGT gestuurd kan worden, zodat het 16 september tijdens het eerstvolgende overleg inhoudelijk besproken kan worden. Op deze manier willen we zo transparant mogelijk blijven werken en zoveel mogelijk gebruik maken van de kennis die binnen de Zwembranche beschikbaar is. Zoals je in het projectplan van aanpak van de Expertgroep VGT kunt lezen gaan we het komend half jaar verschillende vraagstukken behandelen, zoals gezondheidsvraagstukken, juridische zaken, laboratorium vraagstukken en praktische zaken. Mocht je hier vragen of knelpunten aan toe willen voegen, laat het ons op tijd weten. Mocht je een bijdrage willen leveren aan een van deze punten, laat het weten.
Voortgangsrapportage
Afgesproken is dat de expertgroep VGT niet tussentijds inhoudelijke standpunten zal rapporteren. Dit omdat er veel samenhang is binnen de verschillende onderwerpen die besproken moeten worden. Het zou jammer zijn als we na het eerste overleg aangeven dat je moet kiezen voor een bepaalde techniek en dat in een van de latere overleggen blijkt dat juridische of gezondheidsredenen zijn om het toch anders te doen. Dit blijft een complexe discussie waar technische, chemische, gezondheids, juridische, praktische en financiële aspecten allemaal meegenomen moeten worden. De eindrapportage staat gepland voor begin 2026.
Communicatie bij afwijkingen
Ons voorstel is om bij afwijkingen zoveel mogelijk de centrale lijn te blijven volgen en dit ook te communiceren als daar vragen over komen, bijvoorbeeld vanuit de media. De centrale lijn is; maak bij afwijkingen een plan van aanpak, bespreek dit met bevoegd gezag en sluit het badwaterbassin als de gezondheid of veiligheid van gebruikers in het geding komt (dit moet het nieuwe mantra worden).
Afronding
Ik hoop dat we de ruimte blijven krijgen om transparant te mogen werken. Daarbij hebben we jullie medewerking nodig. Als bepaalde stukken die nu gedeeld worden op plekken belanden wat eigenlijk nog niet de bedoeling is, dan kan dat onze mate van transparant werken in de toekomst beïnvloeden. Ik hoop echter dat het vooral het draagvlak en het meedenken zal bevorderen zodat we samen aan oplossingen voor deze vraagstukken kunnen blijven werken. Zoals dat mooi verwoord staat in het projectplan van aanpak als mogelijk gevolg wanneer allerlei negatieve scenario’s zich niet voordoen; “Dat met deze samenwerking de basis gelegd wordt voor een langdurige samenwerking tussen de zwembad exploitanten, toeleveranciers en het bevoegd gezag. Zodat ze in de toekomst afspraken kunnen maken over de kernpunten voor het toezicht, het respecteren van elkaars belangen en het blijven werken aan gemeenschappelijke oplossingen voor toekomstige knelpunten.”
Eigen bijdrage
Mocht je naar aanleiding van deze mail of de stukken in de bijlage vragen of opmerkingen hebben, laat het weten. Mocht je zelf een bijdrage kunnen leveren aan een van de onderwerpen die nog op de agenda staan van de expertgroep, of ken je iemand die dat zou kunnen/willen, laat het weten. Mocht je nog vraagstukken toe willen voegen aan de planning van de expertgroep, laat het weten.
Mondelinge toelichting
Tijdens de ZBB-beurs in Houten aanstaande 9 oktober zal een korte toelichting gegeven worden op het plan van aanpak van de Expertgroep VGT door leden van de expertgroep.
Vriendelijke groet,
Maarten Keuten
Overzicht van de medeondertekenaars (op alfabetische volgorde)
- De expertgroep zwembaden van de Water Alliance (voorheen ENVAQUA);
- De Koninklijke Nederlandse Zwembond (KNZB);
- De Nationale Raad Zwemveiligheid (NRZ);
- De Verenigde Technici in de Zwembranche (VTZ);
- De Vereniging Sport en Gemeenten (VSG);
- De Vereniging Werkgevers in Zwembaden en Zwemscholen (WIZZ);
- De Zwembadpoli;
- Het Keurmerk Veilig & Schoon;
- HISWA-RECRON;
- Laboratoria werkzaam in de zwembaden;
- Samenwerkende zwembaden Zuid-Holland (SZZ);
- Vereniging Sportbedrijven Nederland.
Onderstaand vind je meer documenten over dit thema: