Visie & Beleidsplein

Exit-onderzoek geeft KNGU inzicht in motieven en behoeften van ex-leden

Roest, F., & Jonker, M. (2015). Exit-onderzoek geeft KNGU inzicht in motieven en behoeften van ex-leden. Sportnext.nl.

De Koninklijke Nederlandse Gymnastiek Unie (KNGU) is, met bijna 240.000 leden, de vierde sportbond van Nederland. Mede door nieuwe initiatieven zoals het nijntje Beweegdiploma is de KNGU succesvol in het werven van nieuwe leden. Net als veel collega sportbonden en andere ledenorganisaties heeft de KNGU echter te maken met een toenemende uitstroom van traditionele leden. Om meer inzicht te krijgen in de stopmotieven en vooral ook in de mogelijkheden om stoppers op een andere manier aan de gymsport te kunnen binden, voerde Onderzoek- en Adviesbureau Sports Intelligence namens de KNGU een exit-onderzoek uit.

Transitie sportbonden

De dominante positie die sportbonden (en ledenorganisaties in het algemeen) ooit innamen, is aan het verdwijnen. Lidmaatschap heeft minder betekenis voor mensen die niet structureel verbonden willen of hoeven te zijn, deels vanwege technologische ontwikkelingen, deels omdat jongere generaties andere behoeftes en waarden hebben. Dit betekent dat sportbonden, indien een blijvende rol van betekenis gewenst is, zich aan zullen moeten passen aan de veranderende omgeving en speelveld.

KNGU exit-onderzoek

Kennisontwikkeling speelt in de transitie naar een ondernemende en klantgerichte bond een belangrijke rol. Om sporters en geïnteresseerden langer te kunnen behouden voor de gymsport is het noodzakelijk om meer over hen te weten te komen. Welke redenen zijn er om te stoppen met de gymsport? Hoe ziet de toekomstige sportbehoefte eruit? Vragen die onder meer centraal stonden in het exit-onderzoek.

Sports Intelligence voerde het exit-onderzoek online uit onder gymsporters die stopten tijdens het eerste tot en met het derde kwartaal in 2014. Een eerste analyse van de stoppersdatabase leverde al interessante inzichten op. De KNGU heeft in het kader van ledenbehoud speciale aandacht voor de doelgroep kinderen tot en met vijftien jaar. De uitstroom in deze doelgroep bleek ook het grootst, zowel in verhouding tot het aantal uitstromers als tot het totaal aantal leden in de leeftijdscategorie. Voor deze doelgroep is een aparte vragenlijst opgemaakt die door de ouders van de kinderen is ingevuld. De doelgroep vijftigplussers is eveneens een belangrijke doelgroep voor de KNGU en derhalve een tweede subdoelgroep binnen het exit-onderzoek. In totaal hebben 1.476 (ouders van) uitgestroomde leden van nul jaar en ouder de vragenlijst ingevuld.

Stopmotieven

Een belangrijke kennisvraag binnen het exit-onderzoek was ‘Welke redenen zijn er om te stoppen met de gymsport en welke zijn het belangrijkst?’ Immers, wanneer het motief om te stoppen binnen de invloedssfeer van de KNGU ligt, kunnen beleidsmaatregelen genomen worden om te proberen het stopmotief weg te nemen. Kenmerken of situaties die verband blijken te houden met redenen om te stoppen met de gymsport:

  • Blessures
    Blessure(s) of andere gezondheidsproblemen bleken, vooral voor volwassenen, een belangrijke reden om te stoppen. Niet alleen de fysieke gevolgen van een blessure zijn redenen om te stoppen, ook de angst voor een nieuwe blessure of om opnieuw te vallen speelt mee.

  • Levensgebeurtenissen
    Verschillende belangrijke levensgebeurtenissen hebben invloed op het stoppen met de gymsport. Zo zijn het veranderen van school, een nieuwe baan, verhuizing, zwangerschap of het hebben van een jong gezin redenen om te stoppen.

  • Te druk
    Stoppers zijn vaak te druk om te kunnen blijven gymmen. Dit hangt nauw samen met de genoemde belangrijke levensgebeurtenissen. Men vindt het moeilijk om de gymsport met andere bezigheden te combineren en de trainingsmomenten komen niet meer uit.

  • Veranderende sportbehoefte
    De belangrijkste reden voor kinderen tot en met vijftien jaar om te stoppen is omdat ze een andere (team)sport willen beoefenen. De veranderende sportbehoefte kan sportinhoudelijk van aard zijn (de gymsport is bijvoorbeeld niet meer uitdagend genoeg), maar kan ook een gevolg zijn van het ontbreken van passend aanbod. Er is bijvoorbeeld geen les/groep om bij aan te sluiten, de tijden komen niet uit of een gewenste discipline wordt niet aangeboden in de omgeving.

Kansen voor de gymsport

Voor de kleintjes (6+) die niet specifiek willen turnen ervaren ouders nog onvoldoende alternatieven om na het nijntje Beweegdiploma te blijven gymmen. Een aantrekkelijk en flexibel gymaanbod kan zorgen dat deze groep toch betrokken blijft. Bij de doelgroep vijftigplussers is aandacht voor het sociale aspect, flexibel kunnen sporten, de juiste begeleiding en informatie van belang.

Naast de hiervoor genoemde inzichten leverde het exit-onderzoek enkele signalen op die de moeite waard zijn om verder te onderzoeken. Ex-gymsporters geven aan interesse te hebben in flexibele sportproducten zoals apart af te nemen sportblokken (bijvoorbeeld tien lessen freerunning) of losse workshops en/of clinics. Om meer te weten te komen over de interesse in flexibele gymproducten is een verdiepend onderzoek uitgezet. Wat zijn de inhoudelijke wensen ten aanzien van het flexibele sportproduct? Wat heeft men ervoor over in tijd en geld? Enkele vragen die in het verdiepingsonderzoek beantwoord moeten gaan worden.

Ook kan een positiever imago van de gymsport helpen de uitstroom te beperken en nieuwe sporters aan te trekken, dit geldt vooral voor jongens. Hoewel de groep jongens relatief klein was in het onderzoek tot en met vijftien jaar (20%), leverden de open antwoorden een duidelijk signaal op. Meerdere ouders gaven spontaan aan dat jongens stoppen omdat zij en/of hun leeftijdsgenootjes gym niet cool vinden. De positionering van freerunning kan hierin een rol spelen. Als de gymclub in de buurt dit gaat aanbieden zou een deel van de jongens volgens hun ouders weer willen gymmen, zo bleek uit de open antwoorden. Nader onderzoek moet duidelijk maken welke rol freerunning, en de manier van aanbieden, kan spelen om kinderen voor de gymsport te behouden.

De inzichten uit het exit-onderzoek hebben de KNGU eerste concrete handvatten gegeven om een duurzamere relatie met hun sporters op te kunnen bouwen. Beleidsmaatregelen en nieuwe flexibele sportproducten kunnen beter afgestemd worden op de wensen en behoeften van gymsport geïnteresseerden die de KNGU anders misschien de rug toe zouden keren. De KNGU is voornemens het exit-onderzoek jaarlijks te herhalen om trends inzichtelijk te maken en beleidsmaatregelen te toetsen op effectiviteit.

Uitgever(s): Arko Sports Media,

Auteur(s)

Klik op de auteur meer artikelen te zoeken van deze auteur.

Femke Roest
Marit Jonker

Tags van dit artikel

Klik op de tag meer artikelen te zoeken met deze tag.

gymnastiek (sport)
ledenbinding
ledenwerving
onderzoeken
sportbonden
sportuitval
turnen