Visie & Beleidsplein

« Terug naar overzicht

Bewegen in de tuin van een zorgcentrum uitkomst voor ouderen

Bolt, C. (2016). Bewegen in de tuin van een zorgcentrum uitkomst voor ouderen. Kenniscentrum Sport.

Het aantal ouderen in Nederland neemt de komende decennia sterk toe, van 2,8 miljoen in 2013 naar 4,7 miljoen in 2060. Ouderen willen en zijn gedwongen langer thuis te wonen, waardoor ze steeds meer tijd doorbrengen in hun eigen directe woonomgeving. Langer zelfstandig wonen wordt beter mogelijk gemaakt doordat gemeenten investeren in sport en bewegen in de eigen buurt. Ouderen krijgen hierdoor de gelegenheid om zelfredzaam en mobiel te zijn. Bovendien vergroot het buiten sporten en bewegen de leefbaarheid in de buurt en doen ouderen eerder mee met activiteiten in hun omgeving. Professionals die betrokken zijn bij de zorg voor ouderen, juichen dat alleen maar toe. Echter, de leefomgeving van ouderen moet daarvoor wel geschikt – beweegvriendelijk – zijn.

Verkeers- en beweegtuin Burgum

De verkeers- en beweegtuin in Burgum stimuleert senioren te bewegen, verenigt hen met hun woonomgeving en stimuleert ze te participeren in het verkeer. In de tuin komen jong en oud samen, verbeteren zij hun conditie en leren zij elkaars reactievermogen begrijpen om veilig en alert op straat te zijn. De tuin functioneert ook als ontmoetingsplaats waar jongeren en senioren elkaar ontmoeten en van elkaar leren.

"Een parel aan de rand van Burgum", zei Burgemeester Eric ter Keurs bij de opening?. Veilig Verkeer Nederland (VVN), activiteitenbegeleiding van De Friese Wouden (DFW) en fysio- en ergotherapeuten in Burgum denken er ook zo over. Net als de seniorenraad, de kinderen van de basisscholen en de bewoners van Burgum.

Senioren, jongeren en fysio- en ergotherapeuten in Burgum ondervonden problemen in het verkeer. Dat is voorafgaand aan de realisatie van de tuin onderzocht. Opvallend is dat jong en oud dezelfde moeilijkheden tegenkwamen. Bijvoorbeeld de drempels in woonerven, voorrangsregels en verkeerslichten die te snel op rood springen. De fysio- en ergotherapeuten van het Specialistisch Centrum van De Friese Wouden en de cliënten ondervonden ook problemen in het verkeer. Op het moment dat de fysiotherapeut samen met de cliënt een hulpmiddel uittestte in het verkeer, ervoer de cliënt de omgeving als te onrustig. Er deden zich allerlei verkeerssituaties voor op verschillende ondergronden. Het herstel van de cliënt werd daardoor negatief beïnvloed. Cliënten kunnen onzeker worden, het zelfvertrouwen kan afnemen en het vertrouwen in het hulpmiddel kan stagneren. De verkeer- en beweegtuin biedt de cliënten een prikkelarme omgeving om te oefenen met verschillende verkeerssituaties en hulpmiddelen.

Meer informatie over Verkeer- en beweegtuin Burgum

Generatietuin Den Haag

"Ik wist niet dat kinderen van tegenwoordig zo beleefd kunnen zijn. Wat leuk om van iedereen een hand te krijgen" zei een bewoner van Huize Royal in Den Haag. En precies daarom is de Generatietuin in 2010, in samenwerking met de Gemeente Den Haag en voormalig Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedsel (LNV) gerealiseerd. In een generatietuin, de naam verklapt het al, tuinieren senioren samen met kinderen van scholen of buitenschoolse opvang. Zij verbouwen groenten en fruit, zaaien kruiden en bloemen en oogsten en eten uit de tuin. Bij de generatietuin staat de beleving centraal: doen in plaats van luisteren.

Twee verschillende locaties van de Kinderopvang 2Samen maken inmiddels gebruik van het generatietuinproject. Ze komen regelmatig langs om te tuinieren. Als kinderen niet tuinieren (bijvoorbeeld in de winterperiode), ondernemen ze samen met de bewoners van Huize Royal andere activiteiten, zoals samen koken of gezelschapsspelletjes doen.

De generatietuin heeft het Appeltje van Oranje ontvangen in het kader van 'het verbinden van generaties'. Een beloning voor het harde werken. Het Oranje Fonds kent jaarlijks de prijs toe aan drie bijzondere, innovatieve of succesvolle projecten op het gebied van maatschappelijk welzijn en sociale cohesie.  

Meer informatie over Generatietuin Den Haag

Golden Sports

Voormalig fysiotherapeut van het Nederlands voetbal- en hockeyelftal Reinier van Dantzig en bewegingswetenschapper Leonie Everts maakten in 2013 het plan om sport- en beweegactiviteiten te organiseren voor senioren. Zij wilden graag de buitenruimte gebruiken om senioren te stimuleren meer te bewegen en eenzaamheid bij hen te voorkomen door sociale interacties tijdens en na de training. Samen met deelnemers hebben zij het concept Golden Sports Amsterdam ontwikkeld. Inmiddels zijn er drie locaties in Amsterdam.

Golden Sports Amsterdam organiseert trainingen die geschikt zijn voor elk niveau. De training start met een gezamenlijke warming-up en eindigt met een gezamenlijke cooling down. Tijdens de training verdeelt de groep zich in drie subgroepen. Iedere groep doet gedurende 15 minuten een activiteit: outdoor fitness, spelvorm en balans en coördinatie. De subgroepen bestaan uit minder dan acht personen, begeleid door een fysiotherapeut en twee stagiaires, om zo voldoende individuele aandacht te geven. Na afloop is er gelegenheid om samen koffie te drinken.

Golden Sports Amsterdam heeft veel speerpunten. Het programma voorziet de deelnemers van deskundige begeleiding, een sport op maat (aanpassen speelveld, spelregels en materialen), een sport in de buitenlucht en in de buurt en plezier. Daarnaast is het programma veelzijdig en toegankelijk voor iedereen en door te ontwikkelen in samenwerking met de deelnemers. Deelnemers betalen per keer, en kunnen meedoen met sociale activiteiten zoals koffie drinken na afloop.

Het doel van Golden Sports Amsterdam is het stimuleren en faciliteren van sport- en bewegingsmogelijkheden voor senioren binnen een bredere sociale context, zodat zij langer gezond thuis kunnen wonen en leven. 

Meer informatie over Golden Sport Amsterdam

Meer informatie en goede voorbeelden

Uitgever(s): Kenniscentrum Sport,

Auteur(s)

Klik op de auteur meer artikelen te zoeken van deze auteur.

Chienette Bolt

Tags van dit artikel

Klik op de tag meer artikelen te zoeken met deze tag.

beweegvriendelijke omgeving
interventies
ouderen
speelruimte
tuinieren