Visie & Beleidsplein

Themadossier over de verbinding tussen sport en cultuur

Haar, M. ter, & Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB) (2015). Themadossier over de verbinding tussen sport en cultuur. Sportexpert.

Erik Scherder, hoogleraar neuropsychologie, stelt dat kinderen vier dingen nodig hebben: gezond eten, genoeg bewegen, denken en muziek maken. Als dat er allemaal is, kunnen ze zich optimaal ontwikkelen. Zo is muziek maken goed voor de taalvaardigheid en bewegen goed voor het brein. Scherder benadert de leefstijlontwikkeling individueel.

Micha de Winter, hoogleraar pedagogiek, kiest voor de gemeenschap waarbinnen kinderen opgroeien als aangrijpingspunt voor de waardecreatie van jeugdsport en jeugdcultuur. Kinderen oefenen op school, in de buurt en op de club het dragen van verantwoordelijkheid - de basis voor participeren in de samenleving. Daardoor ontwikkelen zij burgerschapszin.

Vermaatschappelijking

De individuele en de sociale betekenis van sport en cultuur zijn beide belangrijke componenten ter legitimering van het sport- en cultuurbeleid. De vermaatschappelijking van sport en cultuur zien we terug in tal van subsidieregelingen en beleidsprogramma’s. Die zijn in algemene zin gericht op cultuur-, sport- en bewegingsstimulering, zoals bijvoorbeeld de Impuls Buurt Onderwijs en Sport en de Impuls Brede Scholen Sport en Cultuur (2008-2012).

De intrinsieke waarde van sport en cultuur wordt in toenemende mate ingezet voor het oplossen van sociale en maatschappelijke problemen op andere maatschappelijke terreinen, zoals het verminderen van overgewicht, verbetering van sociale vaardigheden en weerbaarheid, agressieregulatie, overdracht van waarden en normen, verbeteren van leerprestaties en voorkomen van schooluitval. Ook hebben het sportbeleid en het cultuurbeleid zich de afgelopen decennia steeds meer uitgesproken over de directe leefomgeving van burgers, met het oog op de veerkracht van dorpen, wijken en buurten.

Verbinding op lokaal niveau

Deze maatschappelijke waarden verbinden beide sectoren aan het lokale beleid. Het Nederlandse beleid in het sociale domein is sinds 2015 verlegd van het Rijk naar de gemeenten. Dit motiveert de betrokkenheid en samenwerking van veel partijen in de lokale gemeenschap, zowel in de wijken en buurten in de stad, als in de kleine kernen. De ervaringen met deze lokale betrokkenheid leveren interessante informatie op, die heeft geleid tot het plan een themadossier over de lokale samenwerking tussen sport en cultuur samen te stellen.

Activiteiten Stuurgroep Sport en Cultuur

De Stuurgroep Sport en Cultuur (*) geeft de samenwerking tussen de domeinen sport en cultuur gestalte door informatie- en kennisuitwisseling. Daarnaast initieert de stuurgroep onderzoek naar samenwerkingsmogelijkheden op basis van good practices en ervaringen in het land, met name in achterstandswijken in de grote steden en in krimpgebieden op het platteland. Ook de toenemende beleidsaandacht voor de maatschappelijke waarde van sport en cultuur speelt een rol.

De kennisontwikkeling over de bijdrage die sport en cultuur gezamenlijk aan integraal lokaal beleid leveren, heeft ook de belangstelling van de stuurgroep. In het actieplan Sport & Cultuur 2015 van de stuurgroep worden de volgende activiteiten genoemd:

  1. verzamelen en ontsluiten van relevant onderzoek en toepasbare kennis;
  2. inspireren sport- en cultuuraanbieders om lokaal samen te werken;
  3. inspireren gemeenten om integraal te kijken naar sport en cultuurbeleid;
  4. gezamenlijk uitdragen van de waarde van sport- en cultuurparticipatie.

De uitvoering is in handen van Kenniscentrum Sport en het Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA) in samenwerking met verschillende partners.

Online themadossier

Het themadossier ‘Sport en Cultuur’ is één van de resultaten van deze samenwerking. In het dossier kunt u voor informatie over de verschillende invalshoeken van de samenwerking tussen sport en cultuur terecht. U kunt er lezen over de hierboven geschetste ontwikkelingen, u wordt geïnformeerd over de achtergronden en motieven van de samenwerking en waarom dit thema nu aandacht verdient. De verschillende organisaties die actief zijn in de samenwerking op landelijk, provinciaal en lokaal niveau en hun netwerken worden voorgesteld. Het beleid en de ervaringen met de samenwerking bij concrete initiatieven passeren de revue. Feiten en cijfers over beide sectoren en de inzet van sport en cultuur als middel (maatschappelijke inzet) en als doel (intrinsieke waarde) komen aan bod in de vorm van good practices en als illustraties in de literatuur over dit onderwerp.

(*) In de Stuurgroep Sport en Cultuur zijn de volgende organisaties vertegenwoordigd: Nederlands Olympisch Comité*Nederlandse Sport Federatie (NOC*NSF), Kenniscentrum Sport, Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA), Fonds voor Cultuurparticipatie, Jeugdcultuurfonds, Jeugdsportfonds, Vereniging Sport en Gemeenten (VSG), Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

Uitgever(s): Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB),

Auteur(s)

Klik op de auteur meer artikelen te zoeken van deze auteur.

Marian ter Haar
Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB)

Tags van dit artikel

Klik op de tag meer artikelen te zoeken met deze tag.

cultuur
sport (algemeen)