Visie & Beleidsplein
"Sportverenigingen: Vergeet de twee miljoen mensen met een beperking niet"
Haar, A. ter (2015). "Sportverenigingen: Vergeet de twee miljoen mensen met een beperking niet". Sportexpert.
Door Aartjan ter Haar, projectleider van de Week van de Toegankelijkheid
Het was even groot nieuws in september: de nieuwe Watson App waarmee blinden films kunnen ‘zien’. Een prachtig staaltje techniek dat de leefwereld voor de 350.000 blinden en slechtzienden in Nederland weer wat groter maakt. Straks komen er nog twee handige apps bij. Makkelijk om vooraf de toegankelijkheid van een locatie te checken: Sportdrempelvrij en Ongehinderd.
Ook zonder app of dikke portemonnee kunt u mensen met een beperking laten participeren. Een mooi voorbeeld is Sportclub Litac in Lichtenvoorde. Deze tafeltennis- en dynamictennisvereniging werd voorgedragen voor de ‘Welkom bij de club-vlag’ door stichting BOOG (Belangen Organisatie Oost Gelre). ‘Bij Litac staan de deuren open voor iedereen, zowel voor prestatie als voor recreatie, van jong tot oud’, vertelt Theo Bloemenkamp van BOOG. ‘De vereniging besteedt volop aandacht aan mensen met beperkingen die willen sporten. Het gebouw is toegankelijk en de trainsters hebben speciale opleidingen gevolgd.’
Veel redenen
Er zijn veel redenen te noemen om als sportvereniging toegankelijk te zijn voor mensen met een beperking. De eerste is heel simpel: meer leden en bezoekers betekenen meer bestaanszekerheid. Maar er zijn natuurlijk ook ideële doelen. Een actieve en gezonde leefstijl staat niet voor niets hoog op de agenda van de Rijksoverheid. Het voorkomt ziekten en aandoeningen en draagt bij aan maatschappelijke doelen, zoals de ontwikkeling en weerbaarheid van kinderen, het leren over sportiviteit en respect, maatschappelijke participatie en leefbaarheid in de buurt. Maar ook vanuit andere hoek klinkt de urgentie. Binnenkort wordt het VN-verdrag voor personen met een beperking door onze regering geratificeerd. Daarmee wordt ‘inclusie’ – gewoon mee kunnen doen – een wettelijk recht: dat betekent dat niemand in redelijkheid uitgesloten mag worden van deelname aan het maatschappelijk leven. Een opdracht aan alle burgers dus.
U kunt hierop inspelen door te vragen naar de behoefte van de mensen die lid zijn of lid willen worden. Immers, toegankelijkheid voor iemand met een rolstoel betekent iets heel anders dan voor iemand die blind is, snel moe is, of een voedselallergie heeft.
Stelt u zich voor…
Verenigingen hebben meestal niets tegen mensen met een beperking, is mijn ervaring. Vaak is er gewoon niet aan toegankelijkheid gedacht, of het nu gaat om deelnemers, bezoekers of vrijwilligers. Soms bespeur ik wel huiver: mensen zijn verlegen in de omgang met mensen die een beperking hebben en overschatten het toegankelijk maken. En dat terwijl het in de praktijk niet moeilijk of duur hoeft te zijn. En zeker niet eng.
Houd het nu eens dicht bij uzelf. Stel dat u morgen uw been breekt, welke problemen komt u dan tegen? Als eerste zult u de fysieke toegankelijkheid ervaren, zoals de afstand van de parkeerplaats naar de ingang, opstapjes of een te krap toilet. Bent u eenmaal binnen dan rijst de vraag: hoe komt u snel weer buiten bij een calamiteit? Een tweede punt is de bejegening: houden mensen rekening met u? Marjolein Porsius schaatst bij de Landelijke Vereniging van Schoonrijders. Trainen, wedstrijd rijden en in klederdracht schaatsen, net als de andere leden van de Alkmaarse groep. ‘Ik ben slechtziend’, vertelt Marjolein. ‘Ik schaats met een partner in Alkmaar. Toen ik me aanmeldde heb ik niet gezegd dat ik een beperking heb. Ik ging met een vriendin mee en ze zagen wel hoe goed ik kon schaatsen. Binnen de vereniging is alles daarna vanzelf gegaan. Ik voel me welkom. Ze houden rekening met me.’
Een derde punt waaraan minder snel wordt gedacht is de toegankelijkheid van informatie. Is de informatie begrijpelijk voor mensen die minder goed kunnen lezen? En zijn folders ook digitaal beschikbaar voor mensen met een visuele beperking? Want zij maken gebruik van software die geschreven tekst omzet naar spraak, braille of vergroting.
Ga in gesprek
Mijn belangrijkste advies is altijd: ga met elkaar in gesprek. U hoeft niet alles te weten van toegankelijkheid. Iemand met een beperking kan heel goed zelf vertellen wat hij of zij nodig heeft om mee te kunnen doen. Slechtziendheid is voor Marjolein Porsius nooit een probleem geweest. ‘Schoonrijden is een mooie sport. Je hebt een partner en met hem doe je alles samen. Hij kan de baan in de gaten houden en geeft aan hoe ik moet rijden. Andere medeleden komen me thuis ophalen en zo kan ik trainen en wedstrijden rijden.’
Dat is ook de boodschap van de Week van de Toegankelijkheid die Ieder(in) jaarlijks in de eerste week van oktober organiseert. ‘De Week van de Toegankelijkheid is een mooi moment om over je verlegenheid heen te stappen’, zegt directeur Illya Soffer. Zij noemt tot slot nóg een reden om te werken aan toegankelijkheid: ‘Het is een verrijking om mensen te leren kennen die je anders niet zou ontmoeten. Dat geeft ons allemáál het gevoel dat we midden in het leven staan.’
Aan de slag met toegankelijkheid? Kijk voor tips, hulpmiddelen en goede voorbeelden op www.weekvandetoegankelijkheid.nl of neem contact op met Aartjan ter Haar via info@weekvandetoegankelijkheid.nl.
Uitgever(s): Week van de Toegankelijkheid,
Auteur(s)
Klik op de auteur meer artikelen te zoeken van deze auteur.
Aartjan ter HaarTags van dit artikel
Klik op de tag meer artikelen te zoeken met deze tag.
sportaccommodatiessportverenigingen
toegankelijkheid