« Terug naar overzicht

Schaken als basis om kinderen in probleemwijken te bereiken

De schaakschool van Mustapha Eljarmouni in de Indische Buurt heeft inmiddels al meer dan driehonderd kinderen in de wijk aan het schaken gebracht. Dat initiatief begon kleinschalig in zijn woonkamer voor zijn autistische zoon, vertelt hij in de documentaire. "Ik maakte mij zorgen om hem, want hij kwam niet buiten en ging niet met vriendjes buiten spelen. Toen dacht ik: wat kan ik nu doen om hem toch in contact te laten komen met andere kinderen? Ik ben toen schaaklessen bij ons thuis gaan geven."

Via via kwamen steeds meer kinderen bij Eljarmouni langs om te schaken. "Ik durfde geen nee te zeggen dus het werd steeds gezelliger bij ons thuis met kinderen."

Schaakschool

Het huis werd te klein en zo ontstond het plan om een schaakschool op te richten. Steeds meer kinderen werden nieuwsgierig en ook ouders werden als vrijwilliger bij het buurtproject betrokken. Schaken is daarbij de basis om kinderen in de wijk te bereiken. Door die gedachte raakte Johan Wakkie, oud-directeur van de KNHB (Nederlandse Hockeybond red.), ook geïnteresseerd in het Amsterdamse project. Hij denkt zelfs dat schaken een positief effect kan hebben op kinderen in de wijk. "Als kinderen leren eerst na te denken voor ze iets doen, dus bijvoorbeeld niet gelijk iemand aanvallen, dan krijg je denk ik ook ander gedrag in de wijk."

Wakkie zet zich nu samen met de Koninklijke Nederlandse Schaakbond ook in om schaken op scholen, verenigingen en buurthuizen te stimuleren. Hij noemt schaken in een adem met bewegen en muziek maken als middel om prestaties te verbeteren. "Als docenten dat herkennen dan moeten ze dat ook gaan opnemen in hun programma”, zegt Wakkie in de documentaire.

Remming

Met hersenwetenschapper Erik Scherder krijgt Wakkie ook wetenschappelijke steun voor zijn strijd om schaken onderdeel van het onderwijs te maken. "Schakers bouwen een cognitieve reserve op in het brein, dit betekent dat zij een complexer brein creëren. Daarmee ben je ook beschermd tegen ouderdomsziekten." Voor kinderen ziet hij nog een ander voordeel in schaken. "Met schaken wordt vooral de frontale hersenkwab gebruikt. De functie van dat deel is remming. Het is dus heel logisch dat kinderen die onrustig gedrag vertonen door dat deel in te spannen ook rustiger worden."

Schaken niet als apart schoolvak

In de documentaire worden beleidsmakers ook al aan het woord gelaten over schaken in het onderwijs. Fred Voncken, programmadirecteur bij het ministerie van Onderwijs, ziet ook mogelijkheden. "Je moet van schaken geen apart vak maken, maar bijvoorbeeld in combinatie van ruimtelijk inzicht aanbieden. Of laat kinderen in een simultaanpartij samenwerken." Voor het zover komt, wil Voncken toch eerst wetenschappelijk bewijs zien. "Als er inderdaad gezegd wordt dat schaken leerprestaties verbeteren dan hoop ik van harte dat dat bewezen wordt. Als dat zo is moeten we dat in de 21ste eeuw gewoon opnemen in het onderwijscurriculum."

De documentaire 'Droomvermenigvulderaar', gemaakt door Kees Hoogeveen en Johan Wakkie, is hier terug te kijken.

Uitgever(s): Arko Sports Media,

Auteur(s)

Klik op de auteur meer artikelen te zoeken van deze auteur.

Pieter van der Meer
Arko Sports Media

---

Tags van dit artikel

Klik op de tag meer artikelen te zoeken met deze tag.

buurten
kinderen
onderwijs
schaken

---