Visie & Beleidsplein

's-Hertogenbosch leidt vluchtelingen op tot Citytrainer

Vlasveld, A., & Kenniscentrum Sport (2016). 's-Hertogenbosch leidt vluchtelingen op tot Citytrainer.

Eind januari werd in Apeldoorn de VSG-Kennisdag Sport en Gemeenten gehouden. NOC*NSF en Kenniscentrum Sport verzorgden hier een workshop over sport en vluchtelingen, waaraan een groot aantal gemeenten deelnam. Daar waar het merendeel van de gemeenten nog zoekende lijkt te zijn naar hun rol in het stimuleren van sport voor vluchtelingen, heeft de gemeente 's-Hertogenbosch al de nodige stappen gezet. Rianne Bieckmann, hoofd Sport en Bewegen van de afdeling Sport en Recreatie, vertelde tijdens het congres enthousiast over de Citytrainers methode, waarbij vluchtelingen worden opgeleid tot sporttrainer.

Het project Citytrainers is een initiatief van de gemeente ’s-Hertogenbosch en tien jaar geleden gestart en doorontwikkeld tot een overdraagbaar concept. De methode Citytrainer helpt deelnemers zijn/haar creatieve, sportieve, organisatorische en sociale talenten aan te scherpen en in te zetten. Na de cursus zijn zij staat om sportieve of creatieve activiteiten en evenementen te organiseren en te begeleiden. De methode is sinds 2015 ‘bewezen effectief’ en wordt inmiddels in twaalf gemeenten toegepast.

Het project Citytrainers won in 2013 de prijs voor het Beste Initiatief op sport- en beweeggebied 2012/2013.


Bieckmann geeft als hoofd Sport en Bewegen leiding aan zo’n veertig medewerkers die bezig zijn voor iedereen uit ‘s-Hertogenbosch een laagdrempelig, passend en betaalbaar sport- of beweegaanbod in de directe omgeving te realiseren. Sport en bewegen dragen namelijk bij aan een gezonde, actieve, duurzame, sociaal betrokken en veilige samenleving. Sport biedt een platform om elkaar te ontmoeten, heerlijk te ontspannen en samen iets te ondernemen. En het allermooiste van sport is dat het ‘’gewoon leuk is’’.

Bij de komst van de Noodopvang Vluchtelingen Rosmalen, waar zo’n vijfhonderd mannen verblijven, zijn binnen de gemeente ’s-Hertogenbosch de mogelijkheden onderzocht (op korte termijn) een goede dagbesteding te realiseren met als doelstelling: integratie én draagvlak vergroten, voorkomen van incidenten en bevorderen zelfredzaamheid. Natuurlijk werd het belang van sport voor het welzijn van de vluchtelingen direct onderstreept en zo ging men aan de slag met een sportief programma. Hiervoor zijn buurtsportcoaches en een verenigingsondersteuner ingezet. Inmiddels hebben de buurtsportcoaches een deel van hun werkzaamheden verplaatst van de wijk naar de opvanglocatie en verzorgen zij daar sinds november 2015 sportactiviteiten.

'Balletje trappen'

Artour Ayarapetyan en Bryan Bhugoea, beiden buurtsportcoach en werkzaam op de Noodopvang Vluchtelingen Rosmalen, organiseren iedere dinsdag- en donderdagochtend een sportief programma, eerst op het terrein, later ook in een gymzaal. Zij zijn zeer enthousiast over hun werk met vluchtelingen. “In het begin wilden we voetbal- en volleybalactiviteiten starten. Bewoners konden zich hiervoor aanmelden. Het bleek lastig om bewoners op deze manier mee te krijgen. We zijn toen zelf maar een beetje een balletje gaan trappen op het veld”, vertelt Bryan in het nieuwe wijkgebouw Krajicek Playground ’t Zuidje in ‘s-Hertogenbosch. “Langzaamaan gingen er steeds meer mannen meedoen met voetbal. In eerste instantie hadden we op dinsdag een groep Eritreeërs en op donderdag Syriërs, omdat ze voor de rest ook alles gescheiden doen (gescheiden zalen, kamers, tv). Na een tijdje hebben we de groepen gecombineerd en nu spelen ze al enkele weken gemixt met elkaar, en dat gaat goed. We hebben nu op twee ochtenden 60 à 70 mannen die meedoen.”

Artour vult aan: “We doen niet alleen buitensport, maar we organiseren ook tafeltennistoernooitjes binnen in de zaal. We hebben fitness materialen aangeschaft, zodat bewoners binnenkort – als de ruimte beschikbaar is– kunnen fitnessen.”

Samenwerking

Op de vraag of ze (gaan) samenwerken met verenigingen, geeft Bryan aan dat er contact is gelegd met een nabijgelegen tennisvereniging. Deze club wil graag bijdragen en heeft velden en vrijwilligers beschikbaar gesteld. In eerste instantie zijn Artour en Bryan erbij om de activiteiten te begeleiden. De bedoeling is dat de activiteiten over een tijdje zelfstandig door de club worden verzorgd. Er zijn nog meer verenigingen die graag iets willen doen met de vluchtelingen, maar de contacten met de verenigingen hebben Artour en Bryan bewust nog even afgehouden. Ze willen eerst zelf goed contact met de bewoners opbouwen en hen met elkaar en met de regels rond het sporten kennis laten maken. Een vervolgstap is dan de vluchtelingen te laten wennen aan het beoefenen van een sport en de gang van zaken binnen de sportverenigingen.

Artour voegt toe: “Het lijkt heel eenvoudig ‘een beetje sporten met vluchtelingen’, maar dat is het niet. De meesten bewoners zitten, op zijn zachtst gezegd, niet lekker in hun vel. Als eerste moet je luisteren naar de verhalen die ze je vertellen. Aandacht en tijd voor ze hebben. Dat helpt om alle ellende die ze hebben meegemaakt te verwerken. Ik ben zelf asielzoeker geweest en weet hoe zij zich voelen. Daarnaast ben je een kameleon, je moet je kunnen aanpassen. Je hebt namelijk met veel verschillende types en culturen te maken. Bryan en ik, wij hebben veel ervaring, ik als vluchteling, en allebei als buurtsportcoach in de wijk. Daarom heeft onze leidinggevende ons uitgekozen om hier te werken.”

Bieckmann geeft aan dat het organiseren van sport voor bewoners niet het enige is waar op ingezet wordt. In februari zijn twaalf bewoners, onder wie de Syriër Malid en de Ghanees Rockson, gestart met de cursus Citytrainers. Artour verzorgt het praktische gedeelte van deze cursus. In de cursus leren de bewoners hoe ze anderen kunnen stimuleren aan sport- en cultuuractiviteiten deel te nemen en om zelf een activiteit te organiseren en training te geven in een tak van sport/cultuur, waar ze zelf goed in zijn. Artour: “Wij halen het talent van de deelnemers naar boven. De methode Citytrainer helpt hen om zijn/haar creatieve, sportieve, organisatorische en sociale talenten aan te scherpen en in te zetten!”

Dankbaar

Tijdens de cursus worden de deelnemers ingezet als trainer voor mede-bewoners op de opvanglocatie en/of bij een vereniging. Zo begeleidt de Ghanees Rockson sinds kort een hardloopgroepje van vluchtelingen. Het hardlopen, het contact met de buursportcoaches en deelname aan de cursus betekenen veel voor hem. “Ik kwam hier 3 maanden geleden, nieuw, met een hoofd vol met problemen en trauma’s. Je bent of voelt je niet meer normaal”, zegt Rockson. “Ook al deed ik thuis veel aan sport, ik kon geen interesse opbrengen om aan sport deel te nemen hier op de noodopvang. Artour en Bryan, de sportcoaches, waren geweldig voor mij. Met veel aandacht en begrip lukte ze het om mij weer aan het sporten te krijgen. Zij, en het sporten, hebben me geholpen met mijn problemen en trauma’s om te gaan. Ik ben hen daar heel dankbaar voor. En nu heb ik zelfs de kans gekregen aan deze cursus mee te doen! Ik vind het zo fantastisch en wil dolgraag anderen ook helpen met sporten.”

Artour lacht hartelijk: “Rockson is eigenlijk nu al geslaagd voor de cursus, want hij is al een heel goede ambassadeur voor sport en geeft zelf al training!”

Uitgever(s): Kenniscentrum Sport,

Auteur(s)

Klik op de auteur meer artikelen te zoeken van deze auteur.

Anita Vlasveld
Kenniscentrum Sport

Tags van dit artikel

Klik op de tag meer artikelen te zoeken met deze tag.

asielzoekers
buurtsportcoaches
gemeenten
sportaanbod
sporten
trainers